"Mal canı kazanmaz, can malı kazanır" atasözünün anlamı nedir?
- İnsan mal kazanacağım diye sağlığını, canını tehlikeye düşürmemelidir. Tam tersine, sağlığını korumak, canını kurtarmak için malını harcamaktan çekinmemelidir. Malı kazanan insandır. Can sağ olmalıdır ki mal kazanılabilsin.
Mal canı kazanmaz, can malı kazanır atasözüne benzer atasözleri
"Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil (Adam adama yük olmaz)" atasözü ve açıklaması
- Bir kimseye konuk olan ya da bir iş için gelen kişi o kimsenin yanında uzun süre durmaz. Canımız bile sürekli olarak gövdemizde kalmayacaktır. Onun için yanımıza gelen kimseleri yüksünmemeliyiz.
[
Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil (Adam adama yük olmaz)]
"Ağanın malı çıkar, uşağın canı" atasözü ve açıklaması
- Patron mal sahibi olur ama bu uğurda işçi canı çıkıncaya değin çalışmıştır. Bir yıkımı önlemek için zengin malını, işçi canını verir.
[
Ağanın malı çıkar, uşağın canı]
"Ağlayanın malı gülene hayır etmez" atasözü ve açıklaması
- Birinin malını haksızlık ve zulüm ile elinden alan kişi, o amalın hayrını görmek şöyle dursun bir yıkıma uğrayarak eyleminin cezasını görür.
[
Ağlayanın malı gülene hayır etmez]
"Akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını, (hayırlı evlat neylesin malı, hayırsız evlat neylesin malı), (Oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin)" atasözü ve açıklaması
- Bir baba “çocuklarıma mal bırakmalıyım” diye düşünmemelidir. Çocuk akıllı ise malı kendisi kazanır; baba malına gerekseme duymaz. Akılsız ise, babası ne denli mal bırakırsa bıraksın, altından girer, üstünden çıkar; malsız kalır. Bu duruma göre babanın ona mal bırakması gerekmez.
[
Akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını, (hayırlı evlat neylesin malı, hayırsız evlat neylesin malı), (Oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin)]
"Arşın malı kantar ile satılmaz" atasözü ve açıklaması
- Her nesnenin değeri, niteliğine uygun bir ölçüde vurularak belli olur. Bir nesne için kullanılan ölçü, niteliği ayrı olan başka bir nesne için uygulanamaz.
[
Arşın malı kantar ile satılmaz]
"Ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek" atasözü ve açıklaması
- Babadan kalan mal kalıcı değildir. Kazancı olmayan kişi bunu çabuk bitirir. Kişinin gerçek malı, kendi çalışmalarıyla elde ettiği maldır. Kazancı olan kimsenin malı bitmez.
[
Ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek]
"Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana" atasözü ve açıklaması
- Baba malına güvenip kazanç yolunu tutmamak çok yanlıştır. Baba malının değeri pek bilinmediği gibi hazır mal da çabuk biter.
[
Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana]
"Bir adamın adı çıkacağına canı çıksın" atasözü ve açıklaması
- Adı kötüye çıkan kişi, kötü olmasa bile, bu kamu yargısını kolay kolay düzeltemez.
[
Bir adamın adı çıkacağına canı çıksın]
"Bir kimsenin adı çıkacağına canı çıksın" atasözü ve açıklaması
- Adı kötüye çıkan kişi, kötü olmasa bile, bu toplum yargısını kolay kolay düzeltemez. Nerede adı anılsa, hiçbir araştırma yapılmadan, hemen kötülüğü ortaya atılır. Bu durum, hergün ölmekle eşdeğerdir. Bundan dolayı insan, hergün ölmektense, birkez ölmeyi yeğler.
[
Bir kimsenin adı çıkacağına canı çıksın]
"Demircinin canı demirden berk gerek" atasözü ve açıklaması
- Güç bir iş yapmak isteyen kişide bu güçlüğü yenecek “azim, sebat” bulunmalıdır.
[
Demircinin canı demirden berk gerek]