"Sade pirinç zerde olmaz, bal gerektir kazana; baba malı tez tüketir evlat gerek kazana" atasözünün anlamı nedir?
- Hakkıyla yararlanılacak bir şeyin ortaya konulabilmesi için birtakım öğelerin birleşmesi gerekir. Kişi kendi emeğiyle kazanç sağlayıp bunu baba malına katmıyorsa babasından kalan mal tez tükenir.
Sade pirinç zerde olmaz, bal gerektir kazana; baba malı tez tüketir evlat gerek kazana atasözüne benzer atasözleri
"Aça kuru ekmek bal helvası gibi gelir. (Aça arpa ekmeği etten lezzetli gelir)" atasözü ve açıklaması
- İş bulamayan kişi, eline geçen çok küçük bir işi büyük bir nimet sayar.
[
Aça kuru ekmek bal helvası gibi gelir. (Aça arpa ekmeği etten lezzetli gelir)]
"Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu" atasözü ve açıklaması
- İnsanlar bütün gereksemelerini tek başlarına sağlayamazlar. Bunun için toplu yaşamak ve birbirlerine yardım etmek zorundadırlar.
[
Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu]
"Adam adama (gene, her zaman) gerek olur, (iki serçeden börek olur)" atasözü ve açıklaması
- İnsanlar her zaman birbirlerine gerek olurlar. Birbirlerinden yararlanarak iyi şeyler yaparlar. (İki önemsiz serçe eti bile birleşince börk yapmaya yeter.)
[
Adam adama (gene, her zaman) gerek olur, (iki serçeden börek olur)]
"Adamın (insanın) kötüsü olmaz, meğer züğürt ola" atasözü ve açıklaması
- Toplum içinde her kişinin bir değeri vardır. Değer verilmeyen kişiler sadece züğürttür.
[
Adamın (insanın) kötüsü olmaz, meğer züğürt ola]
"Ağanın malı çıkar, uşağın canı" atasözü ve açıklaması
- Patron mal sahibi olur ama bu uğurda işçi canı çıkıncaya değin çalışmıştır. Bir yıkımı önlemek için zengin malını, işçi canını verir.
[
Ağanın malı çıkar, uşağın canı]
"Ağlayanın malı gülene hayır etmez" atasözü ve açıklaması
- Birinin malını haksızlık ve zulüm ile elinden alan kişi, o amalın hayrını görmek şöyle dursun bir yıkıma uğrayarak eyleminin cezasını görür.
[
Ağlayanın malı gülene hayır etmez]
"Akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını, (hayırlı evlat neylesin malı, hayırsız evlat neylesin malı), (Oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin)" atasözü ve açıklaması
- Bir baba “çocuklarıma mal bırakmalıyım” diye düşünmemelidir. Çocuk akıllı ise malı kendisi kazanır; baba malına gerekseme duymaz. Akılsız ise, babası ne denli mal bırakırsa bıraksın, altından girer, üstünden çıkar; malsız kalır. Bu duruma göre babanın ona mal bırakması gerekmez.
[
Akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını, (hayırlı evlat neylesin malı, hayırsız evlat neylesin malı), (Oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin)]
"Ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek" atasözü ve açıklaması
- Babadan kalan mal kalıcı değildir. Kazancı olmayan kişi bunu çabuk bitirir. Kişinin gerçek malı, kendi çalışmalarıyla elde ettiği maldır. Kazancı olan kimsenin malı bitmez.
[
Ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek]
"Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana" atasözü ve açıklaması
- Baba malına güvenip kazanç yolunu tutmamak çok yanlıştır. Baba malının değeri pek bilinmediği gibi hazır mal da çabuk biter.
[
Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana]
"İyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder" atasözü ve açıklaması
- Babaya ün kazandıran da, el içine çıkamayacak bir duruma düşüren de evlatlarının tutumudur.Baba, akıllı, şerefli evladıyla övünür.
[
İyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder]