"Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?" atasözünün anlamı nedir?
- Görüştüğün kimseyi ağırlayacak ya da onun istediğini verecek durumda olmayabilirsin. Ama tatlı dille gönlünü alabilirsin.
Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok? atasözüne benzer atasözleri
"Aç tavuk (düşünde) kendini buğday (arpa, darı) ambarında sanır (görür)" atasözü ve açıklaması
- Yoksul kişi, kendini bolluğa kavuşma hayaline kaptırır. O zaman yapacağı işleri şimdiden tasarlar.
[
Aç tavuk (düşünde) kendini buğday (arpa, darı) ambarında sanır (görür)]
"Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?" atasözü ve açıklaması
- Belli bir düzeye erişmek, o durumun gerektirdiği nitelikleri taşımakla (ya da yerine getirmekle) gerçekleşir. Görünüşü ona benzetmekle değil.
[
Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?]
"Bey mi yaman “el” mi yaman?" atasözü ve açıklaması
- Bkz. ”El mi yaman, bey mi yaman?”
[
Bey mi yaman “el” mi yaman?]
"Bir ağaçta gül de biter diken de" atasözü ve açıklaması
- Bir ocaktan iyi insan da yetişir, kötü insan da.
[
Bir ağaçta gül de biter diken de]
"Dersin yoksa söylen, borcun yoksa evlen" atasözü ve açıklaması
- Derdi olmayan kimse, önemsiz şeyleri kendine dert edinir, söylenir. Herkes de onu derdi var sanır. Borcu olmayan kimse de evlenirken birçok şeyle satın almak zorunda kalır; borç altına girer.
[
Dersin yoksa söylen, borcun yoksa evlen]
"Deveye “inişi mi seversin, yokuşu mu?” demişler; “düz yere mi girdi” demiş" atasözü ve açıklaması
- Bir işi kolay, sıkıntısız yapmak varken, ileri ya da geri yönde aşırı ve zor eyleme baş vurmak doğru bir tutum değildir.
[
Deveye “inişi mi seversin, yokuşu mu?” demişler; “düz yere mi girdi” demiş]
"El mi yaman, bey mi yaman?" atasözü ve açıklaması
- Yüzyıllardır örnekleri görülmektedir: Halk mı beye aman dediriyor, bey mi halka?
[
El mi yaman, bey mi yaman?]
"Gidip de gelmemek var, gelip de görmemek var" atasözü ve açıklaması
- Uzak bir yere kimse, ayrıldığı yere bir daha dönmeyebilir; belki de orada ölür. Dönebilirse, ayrılırken bıraktığı yakınlarını bulmayabilir; onlarda ölmüş olabilirler. O halde vedalaşırken bunu hatırlamak ve helalleşmek gerekir.
[
Gidip de gelmemek var, gelip de görmemek var]
"İbadet de gizli, kabahat de" atasözü ve açıklaması
- İbadet gösteriş için yapılmaz. Kul, Tanrı'sına karşı olan borcunu elalem görsün diye yaparsa bu, ibadet olmaktan çıkar. Kabahat, kınadığı bir şeydir; ona da gizlilik yakışır.
[
İbadet de gizli, kabahat de]
"Param seni vereyim de mi düşman olayım, vermeyeyim de mi düşman olayım? Vermeyeyim de düşman olayım" atasözü ve açıklaması
- Kendisinden ödünç para istenen kişi, bu parayı vermese karşısındaki ona düşman olur. Verse, parası zamanında geri gelmeyeceği için yine bir düşmanlık belirir. İyisi parasını elinden çıkarmamak değil mi?
[
Param seni vereyim de mi düşman olayım, vermeyeyim de mi düşman olayım? Vermeyeyim de düşman olayım]