"Adam adamdan korkmaz, utanır (hayır sayar)" atasözünün anlamı nedir?
- Bir kimse başka bir kimseye hak ettiği sert karşılığı vermiyor ve bir kötülük yapmıyorsa korktuğundan değil, hatır saydığındadır.
Adam adamdan korkmaz, utanır (hayır sayar) atasözüne benzer atasözleri
"Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu" atasözü ve açıklaması
- İnsanlar bütün gereksemelerini tek başlarına sağlayamazlar. Bunun için toplu yaşamak ve birbirlerine yardım etmek zorundadırlar.
[
Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu]
"Adam adama (gene, her zaman) gerek olur, (iki serçeden börek olur)" atasözü ve açıklaması
- İnsanlar her zaman birbirlerine gerek olurlar. Birbirlerinden yararlanarak iyi şeyler yaparlar. (İki önemsiz serçe eti bile birleşince börk yapmaya yeter.)
[
Adam adama (gene, her zaman) gerek olur, (iki serçeden börek olur)]
"Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil (Adam adama yük olmaz)" atasözü ve açıklaması
- Bir kimseye konuk olan ya da bir iş için gelen kişi o kimsenin yanında uzun süre durmaz. Canımız bile sürekli olarak gövdemizde kalmayacaktır. Onun için yanımıza gelen kimseleri yüksünmemeliyiz.
[
Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil (Adam adama yük olmaz)]
"Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu (atlastan olsa çulu)" atasözü ve açıklaması
- İnsanın değeri zengin olmakla artmaz. Yoksulluk da insanın değerini azaltmaz. Öte yandan değersiz insan kılık kıyafetle değer kazanmaz. Nasıl ki çulu olmayan eşek, eşek olmaktan çıkmaz.
[
Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu (atlastan olsa çulu)]
"Adam adamı bir kere (defa) aldatır (sınar)" atasözü ve açıklaması
- Bir kimse, başkasını bir kez aldatabilir;ikinci kez aldatamaz. Çünkü birinci aldanmadan ders alan kişi artık ona inanmaz.
[
Adam adamı bir kere (defa) aldatır (sınar)]
"Adam adam, pehlivan başka adam" atasözü ve açıklaması
- Herkesin yapabildiği işleri yapan adam, sıradan bir kişidir. Herkesin yapamayacağı işi yapabilen adam, üstün nitelikli kişi olarak tanınıp övülür.
[
Adam adam, pehlivan başka adam]
"Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?" atasözü ve açıklaması
- Belli bir düzeye erişmek, o durumun gerektirdiği nitelikleri taşımakla (ya da yerine getirmekle) gerçekleşir. Görünüşü ona benzetmekle değil.
[
Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?]
"Adam (adamın iyisi) iş başında belli olur" atasözü ve açıklaması
- Bir insanın gerçek değeri, iş başında gösterdiği yeterlik ve başarı ile, çevresindekilere karşı davranışıyla ölçülür.
[
Adam (adamın iyisi) iş başında belli olur]
"Adam olacak çocuk bokundan belli olur" atasözü ve açıklaması
- Bir kişinin yeni başladığı işte ilerleyebilip, ilerleyemeyeceği daha ilk davranışlarından anlaşılır.
[
Adam olacak çocuk bokundan belli olur]
"Adam olana bir söz yeter" atasözü ve açıklaması
- Kendisine bir şey yaptırmak istediğimiz, ya da bir öğüt verdiğimiz kimse anlayışlı bir kişi ise bir kez söylemekle o işi yapar, öğüdü dinler. İstediğimizi yapmayıp bize döne döne söylemek zorunda bırakan kimsenin insanlık niteliği eksiktir.
[
Adam olana bir söz yeter]