"El mi yaman, bey mi yaman?" atasözünün anlamı nedir?
- Yüzyıllardır örnekleri görülmektedir: Halk mı beye aman dediriyor, bey mi halka?
El mi yaman, bey mi yaman? atasözüne benzer atasözleri
"Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır" atasözü ve açıklaması
- Görmemiş kişi, rastlantı olarak layık olmadığı bir duruma kavuşsa bu durum kendisinin hakkı imiş gibi aptalca böbürlenir.
[
Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır]
"Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?" atasözü ve açıklaması
- Belli bir düzeye erişmek, o durumun gerektirdiği nitelikleri taşımakla (ya da yerine getirmekle) gerçekleşir. Görünüşü ona benzetmekle değil.
[
Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?]
"Ağır otur ki bey (ağa, molla) desinler" atasözü ve açıklaması
- Hoppalık, züppelik etme; ağırbaşlı ol ki büyüğümüz diye sana saygı göstersinler.
[
Ağır otur ki bey (ağa, molla) desinler]
"Aptal ata binerse bey oldum sanır, şalgam aşa girerse yağ oldum sanır" atasözü ve açıklaması
- Görgüsüz kişi layık olmadığı bir iş naşına geçerse, gerçekten değeri varmış gibi bir kuruntu gösterir.
[
Aptal ata binerse bey oldum sanır, şalgam aşa girerse yağ oldum sanır]
"Arı, bey olan kovana üşer" atasözü ve açıklaması
- Halk, kendisine önderlik edecek kişinin çevresinde toplanır.
[
Arı, bey olan kovana üşer]
"Aşık daima bey oturmaz" atasözü ve açıklaması
- Çoğu zaman işi rast gelen kişi bilmelidir ki talih her vakit yar olmaz.
[
Aşık daima bey oturmaz]
"Bey mi yaman “el” mi yaman?" atasözü ve açıklaması
- Bkz. ”El mi yaman, bey mi yaman?”
[
Bey mi yaman “el” mi yaman?]
"Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?" atasözü ve açıklaması
- Görüştüğün kimseyi ağırlayacak ya da onun istediğini verecek durumda olmayabilirsin. Ama tatlı dille gönlünü alabilirsin.
[
Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?]
"Deveye “inişi mi seversin, yokuşu mu?” demişler; “düz yere mi girdi” demiş" atasözü ve açıklaması
- Bir işi kolay, sıkıntısız yapmak varken, ileri ya da geri yönde aşırı ve zor eyleme baş vurmak doğru bir tutum değildir.
[
Deveye “inişi mi seversin, yokuşu mu?” demişler; “düz yere mi girdi” demiş]
"Param seni vereyim de mi düşman olayım, vermeyeyim de mi düşman olayım? Vermeyeyim de düşman olayım" atasözü ve açıklaması
- Kendisinden ödünç para istenen kişi, bu parayı vermese karşısındaki ona düşman olur. Verse, parası zamanında geri gelmeyeceği için yine bir düşmanlık belirir. İyisi parasını elinden çıkarmamak değil mi?
[
Param seni vereyim de mi düşman olayım, vermeyeyim de mi düşman olayım? Vermeyeyim de düşman olayım]